Anüs ve rektum bölgesindeki damarların şişmesi veya iltihaplanması sonucu oluşan bir sağlık sorununa hemoroid hastalığı denir. Bu durum genel olarak kabızlık, aşırı zorlanma, uzun süreli oturma, aşırı kilo ve hamilelik gibi nedenlerle oluşabilir.
Türleri Nelerdir?
İç ve dış olmak üzere iki ana türde oluşabilir. Aşağıda sizin için tanımları ve özelliklerini derledik:
İç Hemoroidler:
- Rektumun içindeki anal kanalda yer alırlar.
- Damar yastıkları rektumun iç kısmında şişer ve anüsün içinde, normalde görülmeyen bir bölgede yer alırlar.
- Genellikle ağrısızdırlar ve kanama yapabilirler. Bu nedenle, dışkılama sırasında veya sonrasında dışkı üzerinde kan izi olabilir.
- Dışkılama sırasında veya zorlandığınızda daha fazla şişebilir ve bu durum rahatsızlık veya kaşıntıya neden olabilir.
Dış Hemoroidler:
- Anüsün dışında yer alırlar ve anal açıklığın çevresini sarabilirler.
- Dışarıdan görülebilirler çünkü anüsün etrafında şişmiş ve genellikle cilt renginden daha koyu renkte bir yapı oluştururlar.
- Dışkılama sırasında veya otururken ağrıya neden olabilirler. Dışkılamadan sonra da uzun süreli oturma, hareket etme ve hatta temizlik gibi günlük aktivitelerde rahatsızlık yaratabilirler.
- Bazı durumlarda, tromboze olabilir, yani pıhtılaşabilir ve bu durum daha şiddetli ağrıya ve şişmeye yol açabilir.
Hemoroid Hastalığı Neden Olur?
Dışkının sertleşmesi ve dışarı atılmamasının güçleşmesiyle sonuçlanır. Bu durum, dışkılarken aşırı zorlanmaya neden olabilir ve anüs bölgesindeki damarlara baskı yaparak hemoroid hastalığı oluşumuna yol açabilir.
Uzun süreli tuvalete gitmek için zorlanma, neden olabilir. Bu zorlanma, bağırsakların normalden fazla baskı altında kalmasına yol açar ve anüs çevresindeki damarların şişmesine sebep olur.
Uzun süreli oturma, anüs bölgesindeki damarlara baskı yapabilir ve kan akışını olumsuz etkileyerek oluşumuna sebep olabilir.
Fazla kilolu olmak, anüs bölgesine fazla baskı uygulayarak hastalığın oluşumuna katkıda bulunabilir.
Gebelik sırasında, rahim büyümesiyle birlikte anüs bölgesine ekstra basınç uygulanabilir. Bu durum, hastalığın oluşma olasılığını artırabilir.
Ailede hikayesi olan kişiler, hastalığı geliştirme riski taşıyabilirler. Kalıtsal yatkınlık, bazı insanlarda damarların daha kolay şişmesine ve hastalığın oluşmasına neden olabilir.
Lifli besinler, dışkının yumuşak ve kolayca geçmesine yardımcı olur. Düşük lifli beslenme ise kabızlığa yol açabilir ve bu da hemoroid hastalığı oluşumunu tetikleyebilir.
Tedavisi Nedir?
Tedavi semptomların şiddetine ve tipine göre değişiklik gösterebilir. Hafif ve erken evrelerde genel olarak evde uygulanabilecek yöntemler yeterli olabilirken, daha şiddetli durumlarda doktor tarafından reçete edilen ilaçlar veya cerrahi müdahale gerekebilir.
Evde Uygulanan Tedaviler:
- Daha fazla lif içeren besinler tüketmek, dışkının yumuşamasına ve dışarı atılmasının kolaylaşmasına yardımcı olabilir. Bunun için meyve, sebze, tam tahıllar ve yeterli su tüketmeye özen gösterilmelidir.
- Dışkılama ihtiyacınızı ertelemeyin ve dışkılarken zorlanmaktan kaçının. Tuvalette uzun süreli oturmaktan kaçının ve hemen bitirin.
- Sıcak su dolu bir leğende oturmak, anüs bölgesini rahatlatmaya ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olabilir.
Topikal Tedaviler:
- Kaşıntıyı ve ağrıyı hafifletmek için anüs çevresine reçetesiz satılan kremler ve merhemler uygulanabilir. Steroid içerikli kremler, şişmeyi azaltmada etkili olabilir ancak uzun süreli kullanımda doktor kontrolünde olmalıdır.
Oral İlaçlar:
- Ağrı kesiciler ve anti-enflamatuar ilaçlar hemoroid hastalığı için ağrı ve şişliği hafifletmek üzere kullanılabilir ancak ilaçları kullanmadan önce mutlaka doktora danışmak gerekir.
Skleroskopi:
- İç hemoroidlerin tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bir kimyasal madde enjekte edilerek hastalığın küçülmesi ve rahatlama sağlanır.
Lastik Bant Ligi:
- Hemoroidin tabanına lastik bant uygulanarak kan akışı kesilir ve hastalık zamanla dökülür.
Koterleme (Kriyoterapi):
- Dondurarak tedavi etme yöntemidir. Hemoroidi donduran bir cihaz kullanarak yok edilmesi amaçlanır.
Hemoroidektomi:
- Şiddetli ve kronik durumlarda kullanılan cerrahi bir yöntemdir. Hastalığın cerrahi olarak çıkarılması işlemidir.
Tedavi yöntemi, hastanın semptomlarına, hemoroid hastalığı boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Doktorunuz, en uygun tedavi seçeneğini belirleyecektir. Kendi kendinize tedavi yöntemlerini denemeden önce her zaman bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.