Merkezi sinir sisteminin bir parçası olan omuriliğin kanserleşmesi durumuna omurilik kanseri denir. Omurilik, beyin sapından başlayıp omurga içinde uzanan bir yapıdır ve vücudun hareket ve hissetme yeteneğini kontrol eden sinirleri içerir.
Omurilik Kanseri Belirtileri
Tümörün büyüklüğüne, yeri ve etkilediği sinirlerin fonksiyonlarına bağlı olarak değişebilir. Olası belirtileri şu şekildedir:
Genel olarak sırt ve boyun bölgesinde ağrıya neden olabilir. Bu ağrı, sürekli veya zamanla artan bir şekilde ortaya çıkabilir.
Etkilediği sinirleri sıkıştırabilir veya hasara uğratabilir. Bu nedenle, kol ve bacaklarda uyuşma veya güçsüzlük hissi oluşabilir.
Tümörün belirli bölgeleri etkilemesi, dengede sorunlar ve yürüme güçlüğüne yol açabilir.
Motor sinirleri etkilemesi sonucu kol ve bacaklarda kas güçsüzlüğü görülebilir.
Mesane veya bağırsak fonksiyonlarını kontrol eden sinirleri etkileyerek idrar veya dışkı tutma kontrolünü zorlaştırabilir.
Cinsel fonksiyonları etkileyebilir ve cinsel istekte azalma, orgazm güçlüğü gibi belirtilere neden olabilir
Hassasiyet ve duyusal bilgi ileten sinirleri etkileyebilir bu da uyuşma, karıncalanma veya duyusal kayıplara yol açabilir.
Hangi Durumlarda Olabilir?
Omuriliğin içindeki normal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyüyerek kanserleşmesi sonucu ortaya çıkar. Bu hücreler normalde omuriliğin işleyişini düzenlemek ve sinirleri korumak için tasarlanmıştır ancak çeşitli nedenlerle bu hücrelerde genetik değişiklikler meydana gelebilir ve kanserleşebilir.
Omurilik kanseri, iki ana kategoriye ayrılabilir:
Primer: Omuriliğin kendisinden köken alan kanser türüdür. Bu durumda, tümör hücrelerde başlar ve genel olarak omuriliği çevreleyen zarlardan (meninksler) veya destek dokulardan kaynaklanır.
Mesastatik: Başka bir vücut bölgesindeki kanser hücrelerinin vücutta dolaşarak bu bölgeye yayılması sonucu oluşan sekonder bir kanser türüdür. Başka bir kanser türünden (örneğin akciğer kanseri, meme kanseri, prostat kanseri) köken alan kanser hücreleri omuriliğe sıçrayarak mesastatik tümöre neden olabilir.
Net olarak nedenleri bilinmemekle beraber bazı oluşum risk faktörleri şunlardır:
- Özellikle çocukluk döneminde maruz kalınan yüksek doz radyasyon, tümörün riskini artırabilir.
- Ailesinde tümör öyküsü olan kişilerde risk artabilir.
- Bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıkları olanlar veya bağışıklık sistemi baskılayıcı ilaçlar kullanan kişilerde tümör riski artabilir.
- Sigara içmek, bazı türleri arasında bu tümörün riskini de artırabilir.
Tedavileri Nelerdir?
Tedavi tümörün tipine, büyüklüğüne, yayılımına (evresine) ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi genel olarak multidisipliner bir yaklaşımla yapılır ve onkologlar , nörologlar, nöroşirurjiler, radyoterapistler ve diğer uzmanlar arasında işbirliği yapılır. Omurilik kanseri tedavileri şu şekillerde olabilir:
Tümörün boyutuna, konumuna ve yayılımına bağlı olarak ameliyat gerekebilir. Cerrahi müdahale, tümörün çıkarılmasını veya baskı altında olan sinirleri serbest bırakmayı amaçlar ancak bazı durumlarda tüm tümörün çıkarılması mümkün olmayabilir.
Radyoterapi, yüksek enerjili ışınların kullanılarak kanser hücrelerinin öldürülmesi veya büyümesinin kontrol altına alınması işlemidir. Bölgesel radyoterapi kullanılır. Radyasyon, tümörü küçültmeye ve semptomları azaltmaya yardımcı olabilir.
Kemoterapi, kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini engellemek için kullanılan ilaçların kullanılmasıdır. Kemoterapi çoğu zaman metastatik durumlarda veya diğer tedavilere ek olarak düşünebilir.
Steroidler, tümörden kaynaklanan şişlik ve iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olabilir. Bu, tümörlerin neden olduğu semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
Omurilik kanseri tedavisine destek olmak için ağrı yönetimi, fizyoterapi, rehabilitasyon, psikolojik destek ve diğer destekleyici tedaviler de kullanılabilir.
